متاورس (Metaverse) یک فضای مجازی است که در آن افراد -که به آنها «آواتارها» میگویند- میتوانند باهم ارتباط برقرار کنند، تعامل داشته باشند و معامله کنند. متاورس به عنوان یک تلاقی بین دنیای دیجیتال و فیزیکی از واژهی یونانی «Meta» که به معنای «فراتر از» و واژهی «Verse» که بخشی از کلمه جهان است یعنی «universe» گرفته شده است.
بوت کمپ پایتون در دنیای مالی
اشکال مختلف متاورس کدامند؟
متاورس دو فرم و شکل اصلی به شرح زیر دارد:
واقعیت مجازی (Virtual reality): که با استفاده از عینک واقعیت مجازی، یک واقعیت مصنوعی را نمایش میدهد. با کمک این ویژگی کاربر میتواند با تصویر، صدا و رصد حرکات اعضای بدن همچون دست و سر با دنیای مجازی تعاملی شبیه به دنیای واقعی داشته باشد.
واقعیت افزوده (Augmented reality): در واقعیت افزوده لایههایی ساخته شده و مجازی به تصاویر و فیلمهای دنیای واقعی افزوده میشود بنابراین کاربران میتوانند با دنیای واقعی کنار خود به همراه لایههای افزوده شده، تعامل داشته باشند.
چگونه در متاورس سرمایهگذاری کنیم؟
دو روش اصلی برای سرمایهگذاری در متاورس وجود دارد؛ سرمایه گذاری مستقیم و غیرمستقیم:
سرمایه گذاری مستقیم در متاورس: برای کاربران امکان خرید املاک و داراییهای موجود در دنیای متاورس وجود دارد.
سرمایه گذاری غیرمستقیم در متاورس: کاربران با خرید سهام شرکتها یا صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در بورس (ETFs) که در متاورس سرمایهگذاری میکنند؛ میتوانند در بازدهی متاورس شریک شوند.
سرمایهگذاران برجسته متاورس کدامند؟
تعداد زیادی از شرکتها و کسبوکارها در متاورس سرمایه گذاری کردهاند و یا در حال سرمایهگذاری هستند. این امر باعث ایجاد فرصتهای سرمایهگذاری زیادی برای علاقهمندان شده است. در ادامه برخی از این کسبوکارها که در متاورس سرمایهگذاری کردهاند آمده است:
پلتفرمهای تکنولوژیمحور
شرکتهای فناوری بزرگ از جمله آلفابت، آمازون، لیندن لب (سازندهی اولین پلتفرم مجازی فراگیر Second Life)، متا (فیسبوک سابق) و مایکروسافت به طور قابل توجهی در متاورس سرمایهگذاری کردهاند.
آلفابت: شرکت مادر گوگل میلیونها دلار را برای توسعه وب3.0، نسل بعدی فناوری وب جهانی که زیرساخت متاورس را تشکیل میدهد، سرمایهگذاری میکند.
متا: این شرکت رسانهای پلتفرم Meta Horizon Worlds را توسعه و راهاندازی کرده که به عنوان یک دنیای مجازی واقعگرایانه معرفی میشود و در آن کاربران میتوانند جهانهای دیجیتالی که توسط توسعهدهندگان متا ساخته شدهاند را بررسی یا جهان خود را ایجاد کنند.
مایکروسافت: شرکت مایکروسافت سرویس Microsoft Azure Digital Twins راهاندازی کرده که به کاربرانش فرصتی را برای ایجاد نمایش دیجیتالی اشیاء، مکانها، فرایندهای تجاری و افراد و ارائه بینشهای ارزشمند برای ایجاد و بهینهسازی محصولات و تجربه مشتری میدهد.
پلتفرمهای بازی
پلتفرمهای بازی برای متاورس در مرکز توجه قرار گرفتهاند و با ارائه تجارب بازی فراگیر، میلیونها طرفدار وفادار را به خود جلب کردهاند. در ادامه اطلاعات بیشتری درباره 2 پلتفرم بازی اصلی آمده است:
اکتیویژن بلیزارد: این شرکت بیش از 10 سال در صنعت بازی فعالیت داشته و موفقیتهای زیادی را در دنیای متاورس کسب کرده است. به عنوان مثال، کاربران در بازی دنیای وارکرفت (World of Warcraft) با استفاده از پول واقعی اقلام داخل بازی مانند حیوانات خانگی و اسبها را خریداری میکنند. شرکت مایکروسافت برای خرید Activision Blizzard پیشنهاد 69 میلیارد دلاری در سال 2022 داده بود که دادگاه آمریکا از نهایی شدن این قرارداد جلوگیری کرد.
روبلاکس: این شرکت یک پلتفرم سرگرمی آنلاین است که به کاربران امکان میدهد با استفاده از علاقهمندیهای مشترک با دیگران دوست شوند، تجارب خود را به اشتراک بگذارند و به سفرهای دیجیتالی بروند. این شرکت همچنین سرویس Roblox Studio را ارائه میدهد که یک مجموعه ابزار رایگان است که به توسعهدهندگان اجازه میدهد جهانهای سه بعدی خود را ایجاد، پیاده سازی و منتشر کنند.
تولیدکنندگان تراشه
به طور کلی انتظار میرفت که تولیدکنندگان تراشه از توسعه متاورس خشنود باشند چراکه متاورس به قدرت محاسباتی بسیار زیادی برای پشتیبانی از تجارب دیجیتالی نیاز دارد. سوالی که پیش میآید این است که کدام تولیدکنندگان تراشه در این حوزه از بقیه پیشی گرفتهاند.
در ادامه 2 شرکتی که به طور قابل توجهی در این حوزه سرمایهگذاری کردهاند اشاره شده است.
انویدیا: این شرکت شناخته شده با استفاده از محصول پرچمدار خود Nvidia Omniverse، در سرمایهگذاری برای متاورس پیشرو است. این پلتفرم امکان شتاببخشی در زمان واقعی به فرایندهای پیچیده سه بعدی و راههای جدیدی برای تجسم، شبیهسازی و کد نویسی فراهم میکند.
کوالکام: این شرکت در ابتدای سال 2022 صندوق ۱۰۰ میلیون دلاری متاورس راهاندازی کرده تا در سرمایهگذاریهای استراتژیک در شرکتها و توسعهدهندگان واقعیت ترکیبی سهیم شود.کوالکام قصد دارد به عنوان رهبر سختافزار متاورس برای تجارب دیجیتالی مانند عینکهای واقعیت مجازی، عینک AR و پروژکتورهای هولوگرافیک شناخته شود.
صندوقهای قابل معامله متاورس
صندوقهای قابل معامله یا ETFs نوعی از صندوقهای سرمایهگذاری هستند که خرید و فروش واحدهای عادی آن از طریق پنل کارگزاریها امکانپذیر بوده و همانند سهام عادی میتوان با جستجوی نماد صندوق مورد نظر، اقدام به خرید و فروش سهام آن کرد. چندین صندوق قابل معامله در حوزه متاورس پیشرو هستند که در ادامه ذکر شدهاند.
- ProShares Metaverse ETF
- Roundhill Ball Metaverse ETF
- Subversive Metaverse ETF
سرمایهگذاری مستقیم در متاورس
سرمایهگذاری مستقیم در دنیای متاورس شامل موارد زیر است:
محلههای مجازی: خرید زمین مجازی نیازمند انتخاب یک پلتفرم متاورس و ساخت یک حساب کاربری در آن است. دو تا از محبوبترین آنها شامل سندباکس (Sandbox) و دیسنترالند (Decentraland) هستند.
سندباکس یک بازی غیرمتمرکز متاورسی بر پایه اتریوم است که در آن کاربران میتوانند خانههای مجازی را خریداری یا اجاره کنند.
دیسنترالند نیز از اتریوم برای ایجاد محیط مجازی خود استفاده میکند. در دیسنترالند مشتریان میتوانند محتواهای تولید شده توسط خود را توسعه دهند و از آنها سود کسب کنند.
رمزارزها: رمزارز به عنوان ارز انتخابی برای خرید هرچیزی در متاورس، از جمله NFTها، استفاده میشود و برخی از معروفترین آنها شامل MANA Decentraland، SAND Sandbox، Atlas Star Atlas و AXS Axie Infinity هستند.
NFTها: انافتی حقوق مالکیت خریدار را برای املاک، آثار هنری، مجموعههای دیجیتال و موسیقی در متاورس فراهم میکنند. برندهای معروف مانند گوچی، آدیداس و همچنین حراجیهای معروفی مثل ساتبیز نیز داراییهایی مبتنی NFTها را به فروش میرسانند که انحصار مالکیت را تضمین میکنند.
ریسکهای سرمایهگذاری در متاورس
سرمایهگذاری در متاورس (MetaVerse) که به عنوان یک دنیای مجازی سهبعدی توصیف میشود، میتواند با ریسکهای زیادی همراه باشد که در ادامه برخی از آنها ذکر شده است.
ریسک فنی سرمایه گذاری در متاورس
متاورس هنوز در مراحل اولیه توسعه خود قرار دارد و در حال تکامل است. این بدان معنی است که احتمال وقوع ریسکهای فنی مانند باگها، از کار افتادن سیستم و مشکلات امنیتی بالاست.
ریسک امنیتی سرمایه گذاری در متاورس
با توجه به کاربران زیادی که در متاورس حضور دارند، خطرات امنیتی نیز افزایش مییابد. حملات سایبری، سرقت اطلاعات شخصی، تقلب و دسترسی غیرمجاز به حساب کاربری ریسکهایی هستند که سرمایهگذاران این حوزه را تهدید میکند.
ریسک قانونی سرمایه گذاری در متاورس
با توجه به پیشرفت متاورس، قوانین و مقررات مربوط به آن نیز در حال تکامل هستند. تغییرات در قوانین مربوط به مالکیت دیجیتال، حقوق مالکیت فکری و حقوق حریم خصوصی ممکن است تاثیرات منفی بر روی سرمایهگذاریها به جای بگذارد. همچنین، در صورت بروز تنشهای نظامی و سیاسی، عدم پایبندی به قوانین بینالمللی و توافقات میتواند ریسکهای قابل توجهی را به دنبال داشته باشد.
ریسک اقتصادی سرمایه گذاری در متاورس
سرمایهگذاری در متاورس به معنی قرار دادن سرمایه در یک بازار نوظهور است. تغییرات قیمتها، نوسانات بازار، عدم پایداری اقتصادی و احتمال وقوع بحرانهای مالی میتوانند ریسکهای قابل توجهی را برای سرمایهگذاران به همراه داشته باشد.
همانند هر سرمایهگذاری دیگری، سرمایهگذاری در متاورس نیز دارای ریسک سرمایهگذاری است. عواملی مانند عدم موفقیت در بهرهبرداری از فرصتها، شکست در انطباق با تغییرات بازار و عدم رشد قابل انتظار میتوانند باعث افت ارزش سرمایهگذاری شود.
سخن پایانی
گفتیم که متاورس (Metaverse) یک فضای مجازی است که در آن افراد میتوانند با هم تعامل داشته و معامله کنند. این فضا شامل دو شکل اصلی است: واقعیت مجازی و واقعیت افزوده. در واقعیت مجازی، افراد با استفاده از عینک واقعیت مجازی تجربهای شبیه به دنیای واقعی را دارند، در حالی که در واقعیت افزوده، لایههای مجازی به دنیای واقعی افزوده میشود و افراد میتوانند با آن تعامل کنند.
برای سرمایهگذاری در متاورس، دو روش اصلی وجود دارد: سرمایهگذاری مستقیم و غیرمستقیم. در سرمایهگذاری مستقیم، افراد میتوانند در داراییها و املاک موجود در دنیای متاورس سرمایهگذاری کنند. در سرمایهگذاری غیرمستقیم، افراد میتوانند با خرید سهام شرکتها یا صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در بورس، در بازدهی دنیای متاورس شریک شوند.
همچنین چند شرکت برجسته تاکنون در متاورس سرمایهگذاری کردهاند: آلفابت (شرکت مادر گوگل) که برای توسعه وب3.0 و زیرساختهای متاورس سرمایهگذاری میکند، متا (فیسبوک سابق) که پلتفرم Meta Horizon Worlds راهاندازی کرده و مایکروسافت که سرویس Microsoft Azure Digital Twins را ارائه میدهد.