آزمون اصول بازار سرمایه

قوانین و مقررات حاکم بر بازار سرمایه، اعطای مجوز فعالیت به سازمان‌های مالی را مشروط به استفاده از افراد دارای گواهینامه اصول بازار سرمایه می‌داند. بنابراین کسب گواهینامه بازارهای سرمایه جهت تصدی‌گری مشاغل نهادهای مالی تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار، امری ضروری است. در این مطلب به طور کامل به گواهینامه اصول بازار سرمایه خواهیم پرداخت.

آزمون اصول بازار سرمایه چیست؟

مقدماتی‌ترین و مهم‌ترین آزمون اولیه بورس را باید آزمون اصول بازار سرمایه‌ دانست. این سنجش به عنوان پیش‌نیاز سایر آزمون‌های بازار بورس محسوب می‌شود. آزمون‌های حرفه‌ای بازار سرمایه در هفت عنوان اصول بازار سرمایه، معامله گری بازار سرمایه، کارشناس عرضه و پذیرش، مدیریت نهادهای بازار سرمایه، تحلیلگری بازار سرمایه، مدیریت سبد اوراق بهادار و ارزش یابی اوراق بهادار برگزار می‌شود.

دارندگان مدرک این آزمون می‌توانند ادعا کنند که آشنایی کافی با مفاهیم مقدماتی و پایه بورس را دارند. افراد که در این آزمون پایه قبول شوند، می‌توانند گواهینامه آن را کسب کنند. دارندگان گواهینامه این آزمون از امکان شرکت در سایر آزمون‌های بازار سرمایه برخوردار می‌شوند. همچنین می‌توانند سمت‌هایی را در نهادهای مالی بر عهده بگیرند. سمت‌هایی نظیر مشاور سرمایه‌گذاری، مدیر سبد، متصدی جمع‌آوری و ارائه اطلاعات، تحلیلگر، مدیر سرمایه‌گذاری و ... از این جمله هستند.

مخاطبان آزمون اصول بازار سرمایه

شرکت در این آزمون هیچ پیش‌نیازی ندارد. تمام افراد دارای مدرک تحصیلی کارشناسی یا بالاتر از دانشگاه‌ها یا مؤسسات آموزشی داخلی و خارجی می‌توانند در این آزمون‌ ثبت‌نام کنند. افرادی هم که پیش از این دارای هر یک از دو گواهینامه اصول مقدماتی بورس اوراق بهادار یا اصول مقدماتی بورس کالا بوده‌اند، نیازی نیست در این آزمون شرکت کنند.

در واقع کسب این گواهینامه را می‌توان اولین گام برای ورود حرفه‌ای به بازار بورس ایران برشمرد. از سوی دیگر، کسب گواهینامه این آزمون باعث تقویت رزومه برای افرادی می‌شود که قصد تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد را دارند.

تعداد سوالات و حدنصاب قبولی

آزمون اصول بازار سرمایه از 140 سوال در بخش‌های مختلف تشکیل شده است. حد نصاب قبولی در هر بخش از آزمون نیز کسب نمره ۳۵ از ۱۰۰ در نظر گرفته می‌شود. در عین حال، میانگین کسب‌شده برای قبولی نهایی در کل آزمون نیز باید حداقل ۵۰ از ۱۰۰ باشد.

مواد آزمون اصول بازار سرمایه

این آزمون توسط شرکت توسعه مدیریت و آموزش بورس برگزار می‌شود و مواد آن به شرح زیر هستند:

1.فهم و تحلیل صورت‌های مالی

این بخش آزمون شامل ۲۰ سوال است که از ضریب 4 برخوردار هستند. سرفصل‌های فهم و تحلیل صورت‌های مالی نیز شامل موارد زیر خواهند بود:

• تعاریف، مفاهیم و عناصر اصلی صورت‌های مالی
• سازوکارهای گزارشگری مالی
• درک صورت سود و زیان
• درک ترازنامه
• درک صورت جریان وجه نقد
• تکنیک‌های مقدماتی تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی

2.مقدمات بازارها، ابزارها و نهادهای مالی

بخش بازارها، ابزارها و نهادهای مالی شامل ۲۰ پرسش با ضریب ۴ است و سرفصل‌های آن نیز به شرح زیر هستند:

• مفاهیم بازارهای مالی
• ویژگی‌های سهام عادی و ممتاز و مفاهیم آن‌ها
• تعاریف و دانسته‌های مرتبط با اوراق بهادار با درآمد ثابت
• مفاهیم سایر اوراق بهادار
• شاخص‌های بازار اوراق بهادار
• کارایی بازارهای سرمایه
• آشنایی با نهادهای مالی و نقش آن‌ها

3.مقدمات امور مالی شرکت‌ها

بخش امور مالی شرکت‌ها ۲۰ پرسش دارد که آن‌ها نیز با ضریب ۴ منظور می‌شوند و از سرفصل‌های زیر تشکیل شده‌اند:

• پایه بودجه‌بندی‌ سرمایه‌ای
• مقدمات هزینه سرمایه
• مدیریت تامین مالی
• مقدمات تجزیه و تحلیل نقاط سربه‌سر و معاملات اهرمی
• تعاریف مقدماتی بازده، ضرر و ریسک

4.مقدماتی بر اقتصاد

بخش مقدمات اقتصاد آزمون اصول بازار سرمایه از 20 سوال با ضریب 3 و سرفصل‌های مقدمات اقتصاد خرد و مقدمات اقتصاد کلان تشکیل شده است.

5.روش‌های کمی مقدماتی

بخش روش‌های کمی مقدماتی نیز 20 سوال با ضریب 3 دارد. این سوالات از سرفصل‌های، ارزش زمانی پول، مفاهیم آمار و احتمالا و محاسبات بازده و ریسک طرح می‌شوند.

6.اصول بازار سرمایه اسلامی و اخلاق حرفه‌ای

برای این بخش تعداد ۲0 پرسش با ضرایب ۴ در نظر گرفته شده است که از سرفصل‌های زیر طرح می‌شوند:

• آیین‌نامه‌های عمومی و اختصاصی قراردادهای بازار سرمایه از دیدگاه فقه اسلامی
• بورس و بازار سهام از دیدگاه اسلام
• اصول اخلاقی و رفتار حرفه‌ای در بازار سرمایه

7.مقررات اصول بازار سرمایه

این بخش از آزمون ۲۰ پرسش با ضرایب 4 دارد که بر اساس آخرین اصلاحات انجام‌شده در قوانین، مقررات، دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌های زیر طرح می‌شوند:

• قانون بازار اوراق بهادار
• مبحث اول اصلاحیه قانون تجارت و بخش‌های ۱، ۲، ۳، ۵، ۶، ۷، ۸، ۱۰، ۱۱ و ۱۲ آن
• دستورالعمل توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید
• ضوابط اجرایی قانون بورس اوراق بهادار
• ضوابط نظارتی سازمان بورس بر فرآیند تاسیس شرکت‌های سهامی عام
• دستورالعمل اجرایی شرکت‌های ثبت‌شده در سازمان بورس و اوراق بهادار
• ضوابط عضویت در کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار
• مقررات عضویت در نهادهای سرمایه‌گذاری ایران
• مصوبه‌های تعریف سرمایه‌گذاران نهادی
• ضوابط رسیدگی به تخلفات در کانون کارگزاران بورس و بازار سرمایه
• فصل ششم قانون بازار اوراق بهادار
• مصوبه مرجع حل اختلاف فعالان بازار اوراق بهادار
• ضوابط ثبت نهادهای مالی فعال در بازار اوراق بهادار
• ضوابط شناسایی مشتریان در بازار سرمایه

نحوه ثبت نام در آزمون اصول بازار سرمایه

برای ثبت‌نام در آزمون اصول بازار سرمایه باید به وب‌سایت شرکت توسعه مدیریت و آموزش بورس مراجعه شود. با ورود به این وب‌سایت، ابتدا باید در قسمت ثبت‌نام آن برای خود یک حساب کاربری ایجاد نمایید. پس از وارد کردن مشخصات و موارد خواسته‌شده باید آزمون موردنظر را انتخاب و ثبت‌نام خود را نهایی کنید.

مزایای داشتن گواهینامه اصول بازار سرمایه

اخذ گواهینامه اصول بازار سرمایه برای افراد و نهادهای مرتبط با این بازار، بسیار لازم و مفید خواهد بود. داوطلبانی که بتوانند در این آزمون موفق شوند و گواهی قبولی در آن را کسب کنند، می‌توانند به مزایای زیر دست یابند:

• کسب فرصت رسیدن به جایگاه‌های منحصر به فرد شغلی در بازار سرمایه
• داشتن صلاحیت حرفه‌ای برای کار در میان فعالان بازار بورس
• وسعت یافتن ارتباطات و وارد شدن به شبکه فعالان متخصص در بازارهای مالی
• افزایش صلاحیت حرفه‌ای و رشد و توسعه صاحبان نهادهای مالی و واحد اقتصادی آن‌ها
• آسان شدن کار نهادهای مالی برای انتخاب و استخدام نیروی انسانی متخصص
• ارتقا و افزایش سطح علمی و حرفه‌ای فعالان در نظام مالی
• کارایی بهتر و شفاف‌تر شدن عملکرد بازارهای مالی
  
  

معافیت‌های آزمون اصول بازار سرمایه

برخی از افراد شامل معافیت‌های این آزمون می‌شوند و نیازی به شرکت در آن ندارند. در این بخش به افراد معاف از شرکت در این آزمون اشاره خواهد شد.

1.دارندگان مدرک دکتری یا معادل آن

افراد دارای مدرک دکتری یا معادل آن در رشته‌های مالی، اقتصاد، حسابداری، گرایش مالی مدیریت بازرگانی، بیمه و بانکداری از قبولی در این آزمون معاف هستند. این افراد باید حداقل امتیاز سوابق تحصیلی و پژوهشی را مطابق با دستورالعمل گواهینامه حرفه‌ای بازار سرمایه داشته باشند. این گواهینامه مصوب هیئت‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار است و به دارندگان مدرک دکتری در برخی از رشته‌ها اعطا می‌شود. این افراد از شرکت در آزمون اصول بازار سرمایه بی‌نیاز هستند و می‌توانند گواهینامه مورد تایید کمیته بورس را دریافت کنند. البته این افراد در صورت تشخیص کمیته بورس باید در دوره آموزشی مقررات مربوط به گواهینامه شرکت کنند.

2.دارندگان مدرک CFA در تمامی سطوح

مدرک CFA را باید معتبرترین مدرک بین‌المللی مالی دانست، دارندگان آن از شرکت در آزمون پایه بورس معاف هستند. این افراد در صورت کسب حداقل 50 درصد نمره در هر دو ماده امتحانی مقررات اصول بازار سرمایه و اصول بازار سرمایه اسلامی و اخلاق حرفه‌ای، واجد شرایط دریافت گواهینامه خواهند بود.

3.دارندگان مدرک CIIA

دارندگان مدرک CIIA نیز در صورت کسب نصف نمرات در هر دو ماده امتحانی مقررات اصول بازار سرمایه و اصول بازار سرمایه اسلامی و اخلاق حرفه‌ای، واجد دریافت گواهینامه بورس خواهند شد.

جمع‌بندی

آزمون اصول بازار سرمایه یک پیش‌نیاز اساسی برای افراد متقاضی فعالیت حرفه‌ای در بورس به شمار می‌رود و به صورت مستقیم و غیرمستقیم پیش نیاز سایر آزمون‌های بورسی است. برای کسب گواهینامه اصول بازار سرمایه باید در آزمون تعیین‌شده توسط سازمان بورس و اوراق بهادار شرکت و حد نصاب قبولی در آن را کسب کنید.