تحلیل صنایع در بازار سرمایه

تحلیل صنعت در بورس به معنای آن است که ما با استفاده از ابزار­های تحلیلی، حوادث کنونی بازار مثل عرضه و تقاضا، میزان رقابت، وضعیت رقابت و ... را رصد کنیم تا بتوانیم اتفاقات آینده بازار را پیش­بینی کنیم. در تحلیل صنایع یکی از موارد مهمی که مورد توجه تحلیلگران است، چرخه عمر صنعت بوده که به آن‌ها کمک فراوانی می­کند. هر صنعت دارای سه مرحله اصلی رشد، توسعه و تثبیت است. برای سرمایه‌­گذاران و صاحبان صنعت اهمیت دارد که بدانند در کدام مرحله از چرخه قرار گرفته­اند.

چرا تحلیل صنایع بورسی اهمیت دارد؟

برای پاسخ به این سوال ابتدا باید نقش شما در بازار سرمایه مشخص شود. اگر از صاحبان صنعت هستید، تحلیل صنایع به شما کمک می­کند که جایگاه خود را در بازار پیدا کنید. در واقع با استفاده از این تحلیل بنیادی متوجه خواهید شد که وضعیت شما نسبت به سایر رقبا چیست.

اگر قصد سرمایه گذرای دارید تحلیل صنایع به شما کمک می کند که سرمایه­ گذاری امن­تری داشته و از وضعیت سهام هر یک از صنایع در بازار­های مالی اطلاع قابل قبولی داشته باشید. تحلیل صنایع از آن جهت اهمیت دارد که شرکت های پذیرفته شده در بازار سرمایه بر اساس ماهیت فعالیت خود در گروه‌های صنعتی مختلفی قرار می‌گیرند و چنانچه موضوعی بر روی یک صنعت تاثیر گذار باشد سهام تمام آن شرکت‌ها دستخوش تغییراتی خواهد شد. در ادامه مهمترین صنایع بورسی رو معرفی خواهیم کرد.

جایگاه صنعت بانک در بورس

صنعت بانک در دهه 80 شمسی وارد بازار بورس شد و در حال حاضر یکی از 10 صنعت برتر بازار بورس اوراق بهادار است. این صنعت با توجه به اینکه عمر زیادی از ورودش نمی­گذرد، دارای پشتوانه­ای قوی در بورس بوده و بیشترش تاثیرش را از بخش خصوصی گرفته است.

دهه 80 زمانی بود که بانک­های خصوصی در اوج خود بودند و نقش آن‌ها در بورس باعث پیشرفت و رشد صنایع بورسی بانکی شد. در اوایل این دهه بانک­های خصوصی زیادی به بازار بورس وارد شدند. در میانه همین دهه تغییر سیاست­های دولت وقت، افت شدیدی در این روند صعودی ایجاد کرد.

دوره برجام وقایع آن به شکل کلی تاثیر مثبتی بر روی سهام بانک­ها داشت. پس از این سال از وقایع مهم دیگری که بر روی سهام بانک­ها تاثیر مستقیم گذاشت باید به انتخاب ترامپ به عنوان ریاست جمهوری آمریکا، خروج آمریکا از برجام، کاهش ارزش ریال و بالا رفتن قیمت دلار، پیوستن مردم به بورس و بازگشت دوباره آمریکا به برجام اشاره کرد.

در حال حاضر 12 بانک دولتی و خصوصی در بازار بورس ایران حضور دارند و حدود 7 درصد از سهم کل بازار متعلق به آن‌هاست.

جایگاه صنعت برق در بورس

در حال حاضر بیش از 64 درصد از برق کل کشور را بخش خصوصی تولید می­کند. این آمار به خوبی نشان می­دهد که چرا صنعت برق علاقه­‌مند است حضور بیشتری در بازار سرمایه داشته باشد. از ورود این صنعت به بازار بورس زمان زیادی نمی­گذرد.

در سال ۱۳۸۶ ایده اولیه تأسیس شرکت بورس حامل‌های انرژی به منظور خرید و فروش‌های نفت میان وزارتخانه نفت و بخش‌های مختلف اقتصاد کشور شکل گرفت و برای اولین بار شاهد ورود معاملات مرتبط با فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی به بازار بورس بودیم.

در ادامه، شاهد به وجود آمدن زیرساخت‌های مطلوب در صنعت برق کشور و نیاز به حضور آن در بازار بورس بودیم. به این ترتیب، اقدام‌های لازم برای راه‌اندازی بورس نفت و برق از سال ۱۳۹۰ آغاز شد و با تأسیس شرکت بورس انرژی طی یک سال به بار نشست. این شرکت در سال ۱۳۹۱ در اداره ثبت شرکت‌ها و مؤسسات غیر تجاری به ثبت رسید و آغاز به کار کرد که بخش برق نیز از زیرشاخه¬های آن محسوب می‌شود. در سال‌های اخیر صنعت برق با رشد خوبی همراه بوده و به نظر می­رسد که این صنعت با رشد بازار سرمایه، رشد خوبی داشته باشد.

جایگاه صنعت سیمان در بورس

در حال حاضر 38 شرکت سیمان در بورس حضور دارند و به احتمال قوی در سال‌های آتی به تعداد آن افزوده شود. بر اساس تحلیل SWOT که یکی از روش­های تحلیل صنایع است صنعت سیمان در بخش فرصت­ها با برنامه­‌های ساخت مسکن روبرو است.

بی­شک ساخت چنین سازه­‌هایی به مواد اولیه زیادی نیاز دارد که باید بخشی از آن از طریق شرکت­های سیمانی تامین شود. در قسمت تهدید تحلیل نیز باید به احتمال تصویب قوانین محدود­کننده صادرات سیمان و همچنین کبود منابع انرژی برای بخش تولید در آینده اشاره کنیم.

صنعت سیمان در صنایع بورسی کشور ما چیزی حدود 59 هزار میلیارد تومان ارزش­گذاری شده در صورتی که ارزش بازار این شرکت­ها 51 هزار میلیارد بوده است. سهم بازار این صنعت کمتر از 2 درصد است.

جایگاه صنعت لاستیک در بورس

در حوزه نفت و پتروشیمی صنایع زیادی در ایران وجود دارند. به همین خاطر صنعت لاستیک و پلاستیک نیز با رشد خوبی همراه بوده و حضور فعالی در بورس دارند.

گروه صنعتی بارز را باید بزرگ­ترین شرکت تولید­کننده لاستیک در کشور بدانیم که بیشترین ظرفیت تولید را در بین سایر رقبا در اختیار دارد.

سهام این هلدینگ در سال 76 در صنایع بورسی پذیرفته شد. صنعت لاستیک نیز یکی از صنایعی است که در سال‌های اخیر با وضع تحریم‌ها و بالارفتن قیمت دلار، بیشترین تاثیر را از این اتفاقات متحمل شده است.

از آنجایی که مواد اولیه لاستیک باید توسط صنعت پتروشیمی تامین شود باید بگوییم که صنعت لاستیک تا حد بسیار زیادی به صنعت پتروشیمی وابسته است که در ادامه به معرفی آن خواهیم پرداخت.

جایگاه صنعت پتروشیمی در بورس

در بازار بورس ایران بیش از 55 شرکت پتروشیمی پذیرفته­شده داریم. از این آمار 28 شرکت به شکل مستقیم تولید­کننده محصولات پتروشیمی هستند و مابقی به تولید مواد شیمیایی مثل رنگ و ... می­پردازند. سیاست‌های اقتصادی کشور ما به‌گونه‌ای تعیین شده که این صنعت در بازار سرمایه نقشی راهبردی پیدا کرده است.

تحریم­‌ها و عوامل اقتصاد دیگر بیشترین تاثیر را بر روی این صنعت می­گذارند. با اینکه در سال‌های اخیر تلاش شده که تمرکز اقتصادی از روی نفت برداشته شود اما اتفاقی جدی در این امر نیفتاده است.

به طور کلی باید گفت که صنایع پتروشیمی در صنایع بورسی کشور نقشی اساسی و مهم دارند و همچنین بخش بزرگی از بازار­های سرمایه­‌های را تشکیل می­دهند.

جایگاه صنعت بیمه در بورس

در کشور 33 شرکت بیمه­ای داریم که 24 مورد از آن در صنایع بورسی پذیرفته شده­اند. بیشترین سهم بیمه از بازار بورس متعلق به شرکت بیمه ایران است. برای تحلیل دقیق و اصولی شرکت بیمه، نیاز داریم چند پارامتر اصلی را بررسی کنیم. پارامتر­های اشاره شده عبارت‌اند از:

• حق بیمه تولیدی
• شاخص­ توانگری
• ضریب خسارت
• بازده سرمایه­گذاری
• سود و زیان خالص
• پرتفوی شرکت بیمه

با بررسی این عوامل متوجه خواهیم شد که کدام شرکت بیمه بستر مناسب­تری برای سرمایه­‌گذاری در اختیار دارد.

جایگاه صنعت کانی های غیرفلزی در بورس

26 شرکت از صنعت کانی های غیرفلزی در بازار سرمایه ایران حضور دارند. عمده این شرکت­ها را تولیدی­‌های شیشه، سرامیک و پشم شیشه تشکیل می­دهند.

در رابطه با صنایع بورسی مختلف و آینده‌­شان صحبت کردیم اما برای روند سودآوری این صنعت نمی­توان رویه مشخصی را تعیین کرد. چراکه هر یک از این شرکت­ها محصول تولیدی متفاوتی دارند و تنها بر اساس ماده اولیه مادر خود در یک دسته­‌بندی قرار گرفته­­اند.

برای اینکه بتوانیم یک تحلیل درست برای صنعت کانی های غیرفلزی داشته باشیم باید هر شرکت را نسبت به محصولات تولیدی­اش تحلیل کنیم و در کفه مقایسه با رقبایش قرار دهیم.

جایگاه صنعت دارو در بورس

صنعت دارویی جزو صنایع بزرگ کشور نیست اما با توجه به حجم سهمی که در صنایع بورسی دارد همیشه مورد توجه سرمایه‌­گذاران مختلف بوده است. در بازار سرمایه ایران 45 شرکت فعال داریم که ارزش آن‌ها چیزی حدود 54 هزار میلیارد تومان برآورد شده است.

عرضه دارو و تشکیل شرکت­های داروسازی در سال‌های اخیر افزایش پیدا کرده و دلیل آن نیز سیاست دولت برای از بین بردن نیاز واردات به دارو است.

بزرگ­ترین تهدید برای صنعت دارویی در صنایع بورس تامین مواد اولیه و تحریم آن‌ها و همچنین واردات دارو توسط برخی از شرکت­های نامرتبط به این حوزه است.

جایگاه صنعت فلزات اساسی در بورس

35 شرکت کوچک و بزرگ در صنعت فلزات اساسی در بازار بورس مشغول به فعالیت هستند. ارز تقریبی این شرکت­ها 195 هزار میلیارد برآورد شده است.

بعد از گروه پتروشیمی، فلزات اساسی دومین صنعت بزرگ ایران در بورس هستند. هلدینگ­‌های بسیاری در زیرمجموعه صنعت فلزات اساسی هستند و احتمال رشد بالایی برای این صنعت پیش­بینی می­شود.

برنامه‌­های توسعه­ای کشور نشان می­دهد که به شکل موازی با اجرا این برنامه­‌های توسعه، نیاز به شرکت­های فلزات اساسی بیشتر خواهد شد و صنایع بورسی آن‌ها نیز رشد خواهد کرد.

جمع ­بندی

در این مقاله صنایع بورسی و مجموعه­‌های آن را بررسی کردیم. تحلیل صنایع کمک زیادی به ما خواهد کرد که مسیر درستی در بازار سرمایه پیدا کنیم. گروه­های مختلف بورسی با سهم­های متفاوت خود از بازار سرمایه باید همواره مورد توجه سرمایه­‌گذاران مختلف باشد. برخی از این گروه­ها سهم بیشتری از بازار را در اختیار دارند و تاثیرگذارترند. برخی دیگر کمتر تحت تاثیر تحولات اقتصادی منطقه قرار می­گیرند و با تمرکز بیشتری می­توانند به فعالیت خود ادامه دهند. برخی نیز جزو نیازهای اساسی و پای‌ه­ای کشور هستند.