چگونه تحلیل بنیادی را یاد بگیریم؟

تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis) یک سهام برای تعیین سلامت مالی و مشخص کردن وضعیت تجاری یک شرکت استفاده می‌شود. اگر شما هم قصد سرمایه‌گذاری بلند مدت را دارید، همیشه توصیه می‌شود قبل از آن، یک تحلیل بنیادی کامل از سهام انجام دهید. به عبارتی می‌توان گفت امروزه تحلیل بنیادی یا فاندامنتال، اساس بسیاری از استراتژی‌های سرمایه‌گذاری برای افراد مختلف است. به همین منظور، آموزش تحلیل بنیادی می‌تواند یک الزام برای سرمایه‌گذاری مناسب و کم‌ ریسک باشد.

انتخاب بهترین سهام با تحلیل بنیادی

تحلیل بنیادی یا همان تحلیل فاندامنتال کمک می‌کند تا بتوانید سهام خود را نسبت به بهترین پرتفوی موجود انتخاب کنید. در حقیقت این نوع تحلیل یک ابزار کمک‌کننده جهت انتخاب سهام، خرید، نگهداری و فروش است. بنابراین، آموزش تحلیل بنیادی را نباید دست کم گرفت.

در این تحلیل، دو عنصر تاثیرگذاری وجود دارد که یکی اعداد خرد هستند که از طریق بررسی جنبه‌های مالی و اعداد و ارقام یک شرکت به دست می‌آیند و دیگری عناصر نامشهود اندازه‌گیری هستند که روی عملکرد شرکت مانند مدیریت و استراتژی تاثیر می‌گذارند. اگر بخواهیم واقعیت را بیان کنیم، تحلیل و بررسی عنصر دوم به نسبت عنصر اول واقعا سخت‌تر خواهد بود.

تحلیل تکنیکال چیست؟

اگر شما درگیر بازار سرمایه هستید، احتمالا در کنار آموزش تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال را نیز شنیده‌اید. این تحلیل برای یافتن سهام، زمان ورود و خروج برای معاملات روزانه یا کوتاه مدت مناسب است. در این نوع تحلیل برخلاف تحلیل بنیادی، همه چیز از روی نمودارها، روند‌ها و الگوها قابل پیش‌بینی است.

در تحلیل تکنیکال، شما می‌توانید با بهره از شاخص‌های فنی مختلف به طور موثر سود خوبی کسب کنید. با این وجود، اگر می‌خواهید یک سرمایه‌گذاری طولانی مدت داشته باشید که بتوانید سال به سال سود خوبی به شما بدهد، آموزش تحلیل بنیادی بسیار مهم است. چرا که این تحلیل ابزار واقعی است که باید از آن استفاده کنید.

در این مقاله قصد داریم به شما نحوه انجام تحلیل بنیادی روی سهام را آموزش دهید. با آموزش چند دستور العمل می‌توانید یک سرمایه‌گذاری طولانی مدت و کم ریسک را تجربه کنید.

تحلیل فاندامنتال یا بنیادی چیست؟

تحلیل بنیادی

قبل از آموزش این روش تحلیل، بهتر است با تعریف دقیق آن به خوبی آشنا شوید. شاید با خواندن مفهوم زیر، راحت‌تر بتوانید گام‌های آموزشی و انجام تحلیل بنیادی را درک کنید.

به طور کلی، در یک عبارت کوتاه و مختصر می‌توان گفت تحلیل بنیادی یا فاندامنتال (FA) می‌تواند ارزش ذاتی اوراق بهادار را با بررسی برخی عوامل اقتصادی و مالی مرتبط مورد سنجش قرار دهد. در واقع ارزش ذاتی یک سهام را براساس وضعیت مالی شرکت ارائه‌کننده و همچنین شرایط فعلی بازار و اقتصاد کلان می‌توان بررسی و مشخص کرد.

افرادی که از آموزش تحلیل بنیادی برای سرمایه‌گذاری‌های خود بهره می‌برند هر عامل موثر بر ارزش اوراق بهادر نظیر عوامل کلان اقتصادی مانند شرایط صنایع و وضعیت اقتصادی و همچنین عوامل اقتصاد خرد مانند اثربخشی مدیریت شرکت را مطالعه و بررسی می‎کنند.

در کل می‌توان گفت هدف نهایی در تحلیل فاندامنتال رسیدن به عددی است که سرمایه‌گذار بتواند قیمت فعلی یک اوراق بهادار را مقایسه کند. در حقیقت سرمایه‌گذار با این مقایسه می‌تواند بفهمد که آیا این سرمایه‌گذاری در آینده سودده هست یا خیر؟

اینگونه تحلیل را می‌توان یک ابزار یا روشی برای تعیین ارزش واقعی یا قیمت منصفانه یک سهام دانست. تحلیلگران بنیادی یا سرمایه‌گذاران با بهره از این روش به دنبال سهام‌هایی هستند که در حال حاضر با قیمت‌های بالاتر یا کمتر از ارزش منصفانه در بازار وجود دارند. در حقیقت این سهام برای آنها با ارزش تلقی می‌شود.

چگونه تحلیل بنیادی روی سهام انجام دهیم؟

در ادامه قصد داریم شش مرحله ضروری در آموزش تحلیل بنیادی را برای شما بیان کنیم. با استفاده از این شش مرحله می‌توانید این تحلیل را روی بسیاری از سهام‌ها انجام دهید.

مرحله 1: از نسبت‌های مالی برای غربالگری اولیه استفاده کنید
مرحله 2: شرکت را درک کنید و بطور کامل آن را بشناسید
مرحله 3: صورت های مالی شرکت را مطالعه کنید
مرحله 4: پرچم‌های بدهی و قرمز شرکت را بررسی کنید
مرحله 5: رقبای شرکت را پیدا کنید
مرحله 6: چشم‌انداز آینده را تجزیه و تحلیل کنید

آمــادگـی آزمـون تــحلیلگــــری

مشاهده سرفصل ها

مرحله 1: از نسبت های مالی برای فیلترگذاری اولیه استفاده کنید

تحلیل بنیادی

سهام‌های بسیار زیادی در بورس اوراق بهادر فهرست شده‌اند. اگر شروع به خواندن اطلاعات مالی همه این شرکت‌ها کنید، ممکن است سال‌ها طول بکشد. به عنوان مثال، باید سالها زمان بگذارید تا همه موارد نظیر ترازنامه، صورت سود و زیان و... را برای تمامی این موارد بررسی کنید.

گزارش سالانه اکثر شرکت‌ها حدود 200 تا 300 صفحه است. بنابراین، شما برای خواندن یک گزارش باید چندین هفته یا چندین ماه زمان بگذارید. در حالی که در آموزش تحلیل بنیادی خواهید آموخت که ارزش وقت گذاشتن و خواندن ندارند. یک رویکرد بهتر این است که ابتدا چند شرکت خوب را براساس چند معیار فهرست کنید. سپس گزارشات این شرکت‌های غربال شده را یک به یک مطالعه کرده تا بهترین مورد را جهت سرمایه‌گذاری انتخاب کنید.

برای غربالگری یا فیلتر گذاری اولیه سهام، می‌توانید از نسبت‌های مالی مختلف مانند نسبت قیمت به درآمد (PE)، نسبت قیمت به ارزش دفتری (PBV)، بازده ارزش سهام سهامداران بورس ROE، نرخ رشد سالانه مرکب CAGR، نسبت جاری، بازده سود سهام و غیره استفاده کنید. علاوه بر مواردی که بیان شد، برای انجام غربالگری سهام با استفاده از نسبت‌های مالی می‌توانید از وبسایت‌های مالی داخلی و خارجی نیز استفاده کنید.

مرحله 2: شرکت را درک کنید و به طور کامل بشناسید

پس از اینکه شرکت‌ها را براساس معیارهای بالا انتخاب کردید، گام بعدی بررسی کامل آنهاست. درک شرکتی که در آن سرمایه‌گذاری می‌کنید بسیار مهم است. زیرا در غیر اینصورت شما نمی‌توانید تصمیم درستی بگیرید. متوجه عملکرد خوب و بد شرکت نخواهید شد.

حتی نمی‌توانید به این نتیجه برسید که آیا شرکت تصمیمات درستی را برای اهداف آینده خود می‌گیرد یا خیر. اگر شرکت منتخب را درک نکنید، نمی‌توانید متوجه این موضوع شوید که آیا رقبای آن در مقایسه با این شرکت خوب عمل می‌کنند یا خیر؟ از همه مهمتر اینکه نمی‌توانید بفهمید که باید سهام شرکت را نگه دارید یا بفروشید.

بنابراین، ضروری است که شرکت را بررسی کنید. سوالاتی مانند محصولات یا خدمات آنها، کسانی که شرکت را رهبری می‌کنند (بنیانگذاران)، کارایی مدیریت، رقبا و غیره باید برای شما شناخته شوند. یک راه ساده برای درک و شناخت بهتر شرکت، بازدید از وبسایت آن است. این نکته در آموزش تحلیل بنیادی تاکید میشود.

به وبسایت شرکت بروید و صفحه "درباره ما"، "محصولات (فروشگاه)"، " هیئت مدیره" و غیره را بررسی کنید. بیانیه ماموریت و چشم‌انداز آن شرکت را به طور کامل بخوانید. اگر در وبسایت مربوط به شرکت، گزارش سالانه شرکت را پیدا کردید، آن را دانلود و مطالعه کنید. این گزارش ها، دانش عمیقی از شرکت را در اختیارتان قرار می‌دهد.

پس از بررسی موارد بالا، اگر قادر به شناخت محصولات، خدمات و چشم‌انداز شرکت هستید و همه آنها را جذاب می‌دانید، سپس به مرحله بعدی یعنی مرحله سوم بروید. در غیراینصورت در همین مرحله کار را تمام کرده و شرکت دیگری را انتخاب کنید.

مرحله 3: صورت های مالی شرکت را مطالعه کنید

هنگامی که شرکت را به طور کامل شناختید و به نظر شما جذاب بود، در مرحله بعد باید وضعیت مالی شرکت مانند ترازنامه، صورت‌های زیان سود و صورت‌های جریان نقدی را به طور کامل بررسی کنید. به عنوان یک قانون، بررسی سرانگشتی درآمد، فروش، سود خالص و افزایش حاشیه در پنج سال گذشته را می‌توان نشانه سالمی برای شرکت در نظر گرفت. پس از آن، باید سایر امور مالی مانند هزینه عملیاتی، مخارج، دارایی‌ها، بدهی‌ها و غیره را بررسی کنید که بر اهمیت آن در آموزش تحلیل بنیادی تاکید شده است.

مراحل بررسی صورت های مالی شرکت

اما شاید این سوال برای شما هم وجود داشته باشد که کجا می‌توانید اطلاعات مالی شرکتی را که علاقمند به سرمایه‌گذاری در آن هستید پیدا کنید؟ مرجع اصلی این دیتا برای شرکت های بورسی سایت کدال هست.

مرحله 1: وارد سایت کدال شوید

مرحله 2: نام شرکت را در کادر جستجو وارد کنید. انواع گزارش های شرکت مانند امید نامه و اساسنامه، گزارش ماهانه، افشای اطلاعات با اهمیت، افزایش سرمایه و ... را در این بخش می توانید انتخاب کنید.

مرحله 3: صورت های مالی شرکت در پنج سال گذشته را مطالعه کنید.

برای انتخاب یک سهام خوب جهت سرمایه‌گذاری بلندمدت، لازم است که وضعیت مالی شرکت را به دقت بررسی کنید. از طریق آموزش تحلیل بنیادی می‌توانید به صورت دقیق و کامل تحلیل صورت‌های مالی و نسبت‌ها را بیاموزید.

مرحله 4: پرچم‌های بدهی و قرمز شرکت را بررسی کنید

تحلیل بنیادی

کلی بدهی شرکت، یکی از بزرگترین عواملی است که قبل از سرمایه‌گذاری در سهام باید بررسی شود. اگر یک شرکت بدهی زیادی داشته باشد قطعا عملکرد خوبی نداشته و نخواهد داشت. به همین منظور، نمی‌تواند به سهامداران خود پاداش بدهد. آنها باید بدهی را بازپرداخت کنند و قبل از هر چیز دیگری سود پول قرض گرفته شده را نیز پرداخت کنند. به طور خلاصه، از شرکت‌هایی با بدهی‌های کلان دوری کنید.

یک قاعده را برای خود در طول خرید سهام یک شرکت در نظر بگیرید: در شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری کنید که نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام کمتر از یک است.

شما می‌توانید از این نسبت در غربالگری اولیه سهام استفاده کنید یا در غیراینصورت هنگام مطالعه وضعیت مالی یک شرکت، مطابق با آموزش تحلیل بنیادی، آن را بررسی کنید.

علاوه بر بدهی، باید به سایر شاخصه‌های قرمز (پرچم‌های قرمز) نیز توجه کنید. به طور مداوم کاهش حاشیه سود، نقدینگی پایین و تعهد سهام نیز روی سرمایه‌گذاری شما تاثیرگذار است.

مرحله 5: رقبای شرکت را پیدا کنید

همیشه خوب است که رقبای یک شرکت را قبل از سرمایه‌گذاری پیدا و درباره آنها نیز مطالعه کنید. در این حالت متوجه خواهید شد که شرکت منتخب شما چه کاری انجام می‌دهد که سایر رقبای او انجام نمی‌دهند. به عبارتی آیا اصلا کاری انجام می‌دهد که در آینده بتواند از سایر رقبایش پیشی بگیرد یا خیر؟

علاوه براین، باید بتوانید پس از آموزش تحلیل بنیادی، به این سوال پاسخ دهید که چرا در این شرکت سرمایه‌گذاری می‌کنید ولی در سهام رقبای آن شرکت خیر؟ پاسخ به این سوال باید قانع‌کننده باشد. به عنوان مثال مواردی همچون نقطه فروش منحصر به فرد (USP)، مزیت رقابتی، محصولات ارزان قیمت، ارزش برند، چشم‌اندازهای آینده (پروژه‌های آینده، کارخانه جدید) می تواند دلیلی بر انتخاب یک شرکت برای سرمایه گذاری باشد.

مرحله 6: چشم‌انداز آینده را تجزیه و تحلیل کنید

اکثر سرمایه‌گذاری‌های خوب، براساس جنبه‌ها و پتانسیل‌های آینده شرکت بوده و به ندرت براساس وضعیت فعلی آنهاست. سرمایه‌گذاران علاقه‌مند هستند بدانند که در آینده چه میزان بازدهی از سرمایه‌گذاری‌های خود به دست میآورند. بنابراین، همیشه در شرکتی با چشم اندازهای آینده قوی سرمایه‌گذاری کنید. تنها شرکت‌هایی را برای سرمایه‌گذاری برگزینید که محصول یا خدمات آنها بیست سال بعد همچنان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

علاوه بر این، سرمایه‌گذاری در یک شرکت تولید سی دی یا قلم درایو بدون چشم‌انداز بلند مدت (مثلا 10 سال آینده) هیچ فایده‌ای نخواهد داشت. با سرعت درایوهای ابری، این محصولات با گذشت زمان منسوخ خواهند شد. اگر قصد دارید برای بلندمدت سرمایه‌گذاری کنید، پس عمر طولانی محصول شرکت یک معیار ضروری برای بررسی است. علاوه بر این، چشم‌اندازهای آینده، احتمالات توسعه، منابع بالقوه درآمد در آینده و غیره را بررسی کنید.

در پایان

تحلیل بنیادی یک روش قدیمی، معتبر و اثبات‌ شده برای پیدا کردن شرکت‌های قوی برای سرمایه‌گذاری بلند مدت است. در این مقاله سعی بر آن داشتیم که شما را با چارچوب اصلی تحلیل بنیادی و اصول آن آشنا کنیم. فراموش نکنید اگر قصد یک سرمایه‌گذاری مطمئن، سودآور و درست را دارید باید حتما برای آموزش تحلیل بنیادی وقت کافی بگذارید.

به طور کلی شش مرحله‌ای که شما می‌توانید براساس آنها تحلیل بنیادی یا فاندامنتال را انجام دهید عبارتند از: